Uzman isim Alanya'da konuştu: Hiçbir ülkenin kazanamayacağı paraları kazanabiliriz
Alanya'da düzenlenen avokado yetiştiriciliği eğitiminde konuşan BATEM'den Dr. Süleyman Bayram, 'Avokadoda dünyanın en şanslı yerindeyiz. Eğer sağlam gidebilsek iddia ediyorum, bugün dünyada hiçbir ülkenin kazanamayacağı paraları kazanacak durumdayız. Biz 1970 model avokado üreticiliği yapıyoruz' dedi.
Alanya Ziraat Odası ve Alanya Avokado Üreticileri Birliği iş birliği ile avokado yetiştiriciliği eğitimi düzenlendi. Ziraat odası toplantı salonunda gerçekleştirilen ve çok sayıda üreticinin katıldığı eğitime konuşmacı olarak Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü’nden (BATEM) Dr. Süleyman Bayram ile Gübreleme Uzmanı Gökhan Uçar katıldılar. Eğitimin açılış konuşmasını yapan Alanya Ziraat Odası Başkanı Tahir Göktepe, “Sulama prensipleri toprağın yapısına göre değişir ama genel bir şey oluşturmaya çalışacağız” dedi.
“20 DÖNÜMDEN ANCAK 7-8 DÖNÜM VERİM ALIYORUZ”
Alanya Avokado Üreticileri Birliği Başkanı Hilmi Sevilgen de, “Sub tropikal üretimin Türkiye’den en iyi yaşandığı yer Alanya, Gazipaşa ve Anamur. Sıkıntımız ne? Hep bilmediğimiz için bulduğumuz çekirdeği diktik. Bulduğumuz fidanı aldık. Çok hızlı faaliyete geçti. Ticari alanda önü çok hızlı açıldı. Limon, portakala hepimiz alıştığımız için para etmiyor. Hiç kimse para kazanmadığı için hızlı avokado dikimine geçildi ama şu anda arazilerde şunu görüyoruz. Her bahçede her sene 10-20 ağacın kuruduğunu, ağaçların yeniden dikildiğini görüyoruz. Ne kadar ticari faaliyeti olsa da görüyoruz ki 20 dönümden ancak 7-8 dönüm verim alıyoruz. Gübreleme, ilaçlama, bakımı ile ilgili sıkıntılarımız var. Avokado su ister diyoruz ama ne kadar su istediğini bilmiyoruz” diye konuştu.
“BİZ 1970 MODEL AVOKADO ÜRETİCİLİĞİ YAPIYORUZ”
BATEM’den Dr. Süleyman Bayram da, “Bu noktaya gelmeden önce birçok meyvede attan düştük. Limonda, muzda, narda yaşadık. En sonunda 5 yıl önce de herkes avokado sevdalısı oldu. Herkes fidancı oldu. Çekirdekler parayla satıldı. Dağ, taş avokado oldu ama sektör bilinçli şekilde gitmedi. Ben çeşit konusunda ısrar ettiğim zaman ilk tepki Alanya’dan geliyor. Şu an istatistikler Türkiye’de avokado üretiminin 65 bin dekarı geçtiğini söylüyor. Bugün avokado Türkiye’nin ciddi üretim kalemlerinden birisi oldu. Bu oran 2000 yılına kadar 5 bin dekardı. Yaklaşık büyümenin yüzde 90’ı son 5 yıl içinde oldu. Muazzam olarak meyve artışı beklerken aslında tökezlemeler, burun üstü çakılmalar yaşanmaya başladı. Soğuktan zarar görenler, hastalık zararları arttı. Avokadonun problemleri arttı. Avokadoda dünyanın en şanslı yerindeyiz. Eğer sağlam gidebilsek iddia ediyorum, bugün dünyada hiçbir ülkenin kazanamayacağı paraları kazanacak durumdayız. Kimsenin giremediği Rusya, Ukrayna, İran, Avusturya, Polonya, Bulgaristan, Gürcistan pazarlarına çok rahat ürün indirebilecek durumdayız. Almanya’da yaş sebze ve meyve işi yapan Türkler, ‘Hocam istediğiniz kadar avokado ama bana Hass cinsi ver’ diyor. Bugün Alanya’da Fuerte cinsi tescile ettirildiyse benim raporumla tescil ettirildi ama o dönem buradaki bütün oda ve birliklere yanlış çeşidi alıyorsunuz dedim. Fuerte’yi yılda kaç kez dikiyorsunuz? Fidan bulamazsanız dikiyorsunuz. Şimdi herkes Hass, Lamb Hass dikmeye çalışıyor. Bunların bazılarında patent problemi var. İleride başımız belaya girerse göreceğiz. Bulabilirsek Carmen dikiyoruz. Dünya buna doğru gidiyor. Biz 1970 model avokado üreticiliği yapıyoruz. Şu andaki üreticimiz 1970 model. Bizde şu dönemde gözle görülür, elle tutulur Hass üretimlerimiz dışında diğer üretimlerimiz yurt dışında popüler yapılmaya çalışılıyor. Örneğin Fuerte. Fuerte’yi kasım, aralık ayında Lamb Hass ile yan yana getiremezsiniz” ifadelerini kullandı.
“İLK 3 YIL SIFIR KİMYASAL İLE GİDEBİLİRSİNİZ”
Toprak analizi konusuna da değinen Bayram, “Topraklar kumlu, killi, tınlı toprak olarak geçiyor. Bunların her birinde suyun hareketi farklı olduğu için kök gelişimi de bitkide farklı oluyor. Aynı zamanda bitki besin elementlerini alması da farklı oluyor. Hem ağacın çeşidine, kuvvetine göre özelliklerini hesaplamak zorundasınız. En önemli şey de toprağı hesaplamak zorundasınız ama klasik şöyle oluyor. Hocam benim ağacım var. Ne kadar su gübre vereyim deniliyor ama sizinki ile diğeri birbirini tutmuyor ki. Toprağı sadece ilk 30 santimine göre hesaplıyorsunuz. Aslında avokadonun yüzde 75-80’i kökleri ilk 1 metrede oluyor. Biz ilk 1 metreyi çok iyi hesaplamak zorundayız. Eğer bahçeyi bir üründen diğer ürüne geçerken araya zaman koyabilirseniz çok iyi oluyor. İkincisi ise çok iyi kök temizliği yapın. Buradaki toprak çok iyi hazırlanıyorsa inanın bu işin çok büyük kısmını hallediyorsanız. Bu sistemlere harcanan paralara hiçbir zaman üzülmeyin. Bu toprağın kalitesini artırıyor. Toprağın yapısını düzeltmeniz gerekiyor. Topraktaki bakteri ve mikro organizma faaliyetlerini artırmanız gerekiyor. Çok zorunlu kalmazsanız ilk 3 yıl sıfır kimyasal ile gidebilirsiniz ama topraktaki organik maddeyi de doğru kaynaklarla 4’ün üzerine çıkarmalısınız. Ağacın taç yapısı nasıl bozulur? Mekanik zararlar, meyve yükünü düzgün ayarlayamama, gereksiz dal çıkarma, aşırı gübreleme ve aşırı sulama ile bu ağacı kontrol dışına çıkarabilir. Bir de sizin kontrol edemediğiniz durumlar var. Güneş, hastalık, toprak yapısı, rüzgar, dolu veya don olayı. Güneş yanıklığı özellikle ağacın güneye bakan cephesinde çok olur. Bunu hesaplayarak ağacı dikmeniz lazım. Eğere avokadoyu düzgün şekilde budama yapmazsanız iddia ediyorum yüzde 50’ye yakın her yıl veriminizi sıkıntıya sokarsınız” dedi. - Erkan Uysal